പകല്‍ മേഞ്ഞു നടന്ന പശു അന്തിക്ക് തൊഴുത്തില്‍ കിടന്ന് അയവിറക്കുന്നു. അത് പോലെ ഒരാള്‍ പഠിച്ചത്, അറിഞ്ഞത് മനനത്തിലൂടെ സൂക്ഷ്മമായി സ്വാംശീകരിക്കുന്നു. അതപ്പോള്‍ സ്വന്തമായി മാറുന്നു. ആവര്‍ത്തനത്തിലൂടെ അധ്യാപകന് പറയാനുള്ള ആശയങ്ങള്‍/വിവരങ്ങള്‍ ശിഷ്യരില്‍ ഊട്ടിയുറപ്പിക്കാനാവുന്നു.
ബുദ്ധനോടൊരിക്കല്‍ ഒരാള്‍ ചോദിച്ചു: പലതും മൂന്നു തവണ ആവര്‍ത്തിച്ചു പറയുന്നതായി കേട്ടിട്ടുണ്ട്. എന്തിനാണീ ആവര്‍ത്തനം? ബുദ്ധന്‍ മൊഴിഞ്ഞു: ഒരു സൂക്ഷ്മസത്യം കൂടുതല്‍ തവണ പറയുമ്പോഴാവും ഒരാളില്‍ അത് ആഴത്തില്‍ പതിയുന്നത്. ആദ്യമായത് കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ അതിന്‍റെ ബാഹ്യമായ സത്യം ചെറിയൊരളവില്‍ അയാളിലേക്ക് കടന്നിട്ടുണ്ടാവാം. രണ്ടാമതും അത് കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ അതിനെപ്പറ്റി സ്വന്തമായി ഒരു ചിന്ത വരുന്നു: മൂന്നാമതും കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ അത് ആഴത്തില്‍ പതിയുകയും അത് മനനത്തിന് സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. യതാര്‍ത്ഥമായ മനനം നടക്കണം അപ്പോള്‍ മാത്രമേ സൂക്ഷ്മവും അഗാധവുമായ ഒരു ജ്ഞാനം അതിന്‍റെ അതിരറ്റ വെളിച്ചം ഒരാളില്‍ പ്രവേശിക്കുകയുള്ളു.
പഠിക്കുക!
വീണ്ടും പഠിക്കുക!
വീണ്ടും വീണ്ടും പഠിക്കുക!
-ശ്രീബുദ്ധന്‍- 